ฝนนี้คุณหมอชวนป้องกัน! ‘โรคไอพีดี’ ที่แม่ ๆ ต้องรู้

โรคไอพีดี (IPD) ย่อมาจาก “Invasive Pneumococcal Disease” เป็นโรคที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียที่ชื่อ Streptococcus pneumoniae หรือเชื้อนิวโมคอคคัส แบบรุนแรงและลุกลามทำให้เกิดการติดเชื้อในกระแสเลือด เยื่อหุ้มสมองอักเสบ หรือปอดอักเสบรุนแรง จนอาจทำให้เด็กพิการหรือเสียชีวิตได้โดยเฉพาะเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 2 ปี ซึ่งนอกจากเจ้าโรคนี้ ในช่วงหน้าฝนก็ไม่ควรมองข้าม “ไข้เลือดออกในเด็ก ภัยร้ายจากยุงลายที่แม่ต้องระวัง”

เชื้อนิวโมคอคคัส...คืออะไร?

มาทำความรู้จักกัน นิวโมคอคคัสเป็นเชื้อแบคทีเรียที่มีหลายสายพันธุ์ โดยจะมีเพียงบางสายพันธุ์เท่านั้นที่จะก่อให้เกิดโรครุนแรงจนกลายเป็นสาเหตุของโรคไอพีดีได้ เชื้อนี้พบได้ทั่วไปในโพรงจมูกและลำคอทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ ซึ่งสามารถแพร่กระจายสู่ผู้อื่นได้ง่าย คล้ายไข้หวัด และทำให้เกิดโรคได้ในทุกกลุ่มอายุ ส่วนใหญ่ถ้าร่างกายแข็งแรงดีก็จะไม่แสดงอาการใด ๆ แต่หากร่างกายอ่อนแอ หรือเด็กเล็กซึ่งยังสร้างภูมิคุ้มกันได้น้อย ผู้สูงอายุ และผู้มีโรคประจำตัวเรื้อรัง เชื้อนี้สามารถทำให้เกิดโรคร้ายแรงขึ้นได้เลยนะคะ

คุณหมอชวนเช็กอาการ โรคไอพีดี (IPD)ให้เจ้าตัวน้อย

อาการของการติดเชื้อนิวโมคอคคัสมี

1. จะมีไข้สูงคล้ายโรคติดเชื้อทั่วไป 2 - 3 วัน หากเป็นการติดเชื้อแบบไม่รุนแรง อาการมักจะเป็นการติดเชื้อที่ทางเดินหายใจส่วนบน ซึ่งจะมีอาการ คออักเสบ หูน้ำหนวก (หรือหูชั้นกลางอักเสบ) และไซนัสอักเสบ ซึ่งหากถ้ารักษาไม่ถูกต้องเชื้ออาจลุกลามได้
2. การติดเชื้อแบบรุนแรงลุกลาม มีอาการได้หลายอย่างขึ้นกับอวัยวะที่มีการติดเชื้อ

• ติดเชื้อในกระแสเลือด เจ้าตัวน้อยจะมีอาการไข้สูง ร้องงอแง ซึมลง อาจเกิดการช็อก และเสียชีวิตได้
• ติดเชื้อในระบบประสาท ได้แก่ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ เจ้าตัวน้อยจะมีไข้สูง ซึม อาเจียน คอแข็ง ลูกจะมีไข้สูง ซึม ร้องงอแง กระหม่อมโป่งตึง และชักได้
• ติดเชื้อที่ทางเดินหายใจส่วนล่าง คือ ปอดอักเสบ เจ้าตัวน้อยจะมีไข้ ไอ หอบ ถ้าอาการรุนแรงมากอาจจำเป็นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ เนื่องจากภาวะการณ์หายใจล้มเหลว​​

วิธีป้องกันการติดเชื้อไอพีดี (IPD)

1. ล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนและหลังทำกิจกรรมต่าง ๆ
2. ปิดปาก ปิดจมูกทุกครั้งเวลาไอหรือจาม
3. ควรสวมหน้ากากอนามัย ซึ่งจะช่วยลดการแพร่กระจายของเชื้อได้
4. หลีกเลี่ยงการไปสถานที่แออัด และสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วย
5. ฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อไอพีดี ซึ่งนับเป็นวิธีที่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การฉีดวัคซีนไอพีดี (IPD) ปัจจุบันมีวัคซีนป้องกันโรคไอพีดีอยู่ 2 ชนิด คือ

1. วัคซีนชนิดโพลีแซคคาไรด์ ใช้ฉีดเฉพาะกับเด็กที่อายุมากกว่า 2 ปีขึ้นไป ที่มีความเสี่ยงต่อโรคนี้และผู้สูงอายุเท่านั้น
2. ​​คอนจูเกตวัคซีน ซึ่งจะสร้างภูมิคุ้มกันได้ดีในเด็กที่อายุต่ำกว่า 2 ปี

• วัคซีนชนิด 10 สายพันธุ์ (PCV10) ป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส 10 สายพันธุ์ ได้แก่ 1, 4, 5, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19F และ 23F
• วัคซีนชนิด 13 สายพันธุ์ (PCV13) ป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส 13 สายพันธุ์ ได้แก่ 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F และ 23F โดยป้องกันครอบคลุม 9V
• วัคซีนชนิด 15 สายพันธุ์ (PCV15) ป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส 15 สายพันธุ์ ได้แก่ 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14 18C, 19A, 19F, 22F, 23F และ 33F

คุณหมอแนะนำให้ฉีดวัคซีนนี้ในเด็กที่อายุต่ำกว่า 5 ปี และผู้ที่มีโรคประจำตัวเรื้อรัง เช่น โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง ไม่มีม้าม ธาลัสซีเมีย โรคปอด โรคหัวใจ โรคตับ โรคไต เบาหวาน ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อนิวโมคอคคัส

โดยเริ่มฉีดได้ตั้งแต่อายุ 2 เดือน ขึ้นไป และฉีดเข็มต่อไปเมื่ออายุ 4 เดือน และ 6 เดือน และฉีดกระตุ้นอีก 1 ครั้งในช่วงอายุ 12-15 เดือน (รวมฉีดทั้งหมด 4 ครั้ง)

ถ้าลูกน้อยเริ่มฉีดวัคซีนนี้หลังอายุ 7 เดือนขึ้นไป จะฉีดเพียงแค่ 3 เข็ม คือเข็ม 1 และ 2 ห่างกัน 2 เดือน และฉีดกระตุ้นอีก 1 ครั้งในช่วงอายุ 12-15 เดือน (รวมฉีดทั้งหมด 3 ครั้ง)

ถ้าฉีดหลังอายุ 1 ปี จะฉีดเพียง 2 เข็มเท่านั้น ห่างกัน 2 เดือน และหากเริ่มฉีดหลังอายุ 2 ปี จะฉีดเพียงแค่เข็มเดียว โดยวัคซีน IPD นี้ สามารถฉีดร่วมกับวัคซีนตัวอื่น ๆ ได้ค่ะ .

ขอบคุณข้อมูลจากคุณหมอแอน พญ.ปิยะรัตน์ เลิศบรรณพงษ์ กุมารแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

ส่วนเรื่องการขับถ่ายให้ ‘ผ้าอ้อมเบบี้เลิฟ เพลย์แพ้นท์ พรีเมียม’ สูตรใหม่! ช่วยดูแล เพราะซึมซับไวขึ้นถึง 150%(3) ด้วยแผ่นซูเปอร์ ดราย ไดมอนด์ ชีท ช่วยให้เจ้าตัวน้อยรู้สึกแห้งสบายทันที ไม่อับชื้น และหมั่นเปลี่ยนผ้าอ้อมทุก ๆ 2-3 ชม. เพื่อสุขอนามัยที่ดี  

ตามไปสัมผัสผ้าอ้อมคุณภาพพรีเมียม ในราคาไม่แรงได้ที่ BabyLove Online Shop
​*เปรียบเทียบกับสูตรก่อนหน้า