“วัคซีน” เครื่องมือป้องกันโรคร้ายสำหรับลูกน้อย

          “วัคซีน” ถือได้ว่าเป็นของขวัญที่คุณพ่อคุณแม่มอบให้แก่ลูก แล้วมีผลดีระยะยาวตลอดชีวิต เนื่องจากวัคซีนจะช่วยให้ร่างกายของลูกสร้างภูมิคุ้มกัน เพื่อป้องกันการติดต่อของโรคติดต่อร้ายแรง ซึ่งไม่เพียงการฉีดวัคซีนจะส่งผลดีต่อลูกเท่านั้นนะคะ แต่ยังเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม เพราะเมื่อเด็กได้รับวัคซีนโรคนั้นๆ แล้ว โรคนั้นจะไม่ติดต่อไปยังเด็กคนอื่น การฉีดวัคซีนจึงช่วยขัดขวางการแพร่ระบาด และลดผลกระทบที่ร้ายแรงของโรคติดต่ออีกด้วย

          การให้ลูกได้รับวัคซีนที่เหมาะสมตามช่วงวัยจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้ามเลยค่ะ เราจึงอยากชวนคุณพ่อคุณแม่รู้จักวัคซีนสำหรับเด็กกันก่อนในเบื้องต้น โดยวัคซีนแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่

1. วัคซีนพื้นฐาน

คือวัคซีนที่อยู่ในแผนการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของกระทรวงสาธารณสุข ที่จัดสรรโดยคำนึงถึงความรุนแรงของโรคและความคุ้มค่า ให้เด็กไทยทุกคนได้รับอย่างเป็นมาตรฐานและเท่าเทียมกัน เด็กทุกคนสามารถได้รับวัคซีนในกลุ่มนี้โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายตามสถานพยาบาลของรัฐ ซึ่งวัคซีนพื้นฐานที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดตามวัยไว้ให้ มีดังนี้ค่ะ

• วัคซีน BCG : ป้องกันวัณโรค ให้ตั้งแต่แรกเกิด
• วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอ : ให้เมื่อเด็กมีอายุ 2 เดือน / 4 เดือน / 6 เดือน / ขวบครึ่ง และ 3-4 ขวบ
• วัคซีนป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน : ให้พร้อมกับวัคซีนป้องกันโปลิโอ คือ เมื่อเด็กมีอายุ 2 เดือน / 4 เดือน / 6 เดือน / ขวบครึ่ง และ 3-4 ขวบ โดยอาจจะให้กระตุ้นอีกครั้ง เมื่อเด็กมีอายุ 11-12 ปี
• วัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบบี : ให้ 3 ครั้ง คือ ตั้งแต่แรกเกิด / อายุ 1-2 เดือน และอายุ 6 เดือน
• วัคซีนป้องกันโรคหัด คางทูม หัดเยอรมัน : ให้เมื่อเด็กมีอายุ 1 ขวบ และอาจให้กระตุ้นอีกครั้งเมื่อเด็กมีอายุ 4-6 ขวบ
• วัคซีนป้องกันโรคไข้สมองอักเสบ ให้เมื่อเด็กมีอายุ 1 ขวบ และให้กระตุ้นอีกครั้ง 3-12 เดือนถัดไป

2. วัคซีนเสริม

คือวัคซีนที่วงการแพทย์แนะนำให้ฉีดในเด็กทั่วไป แต่ไม่ได้อยู่ในแผนการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคกระทรวงสาธารณสุข เนื่องจากภาวะโรคยังไม่รุนแรงมากนัก วัคซีนกลุ่มนี้จึงยังคงมีราคาแพง ยังไม่คุ้มค่าที่จะให้กับเด็กทุกคนในประเทศ แต่คุณพ่อคุณแม่สามารถปรึกษาแพทย์เพื่อขอรับวัคซีนเพิ่มเติมได้โดยออกค่าใช้จ่ายเอง ดังนี้ค่ะ

• วัคซีนป้องกันโรคจากเชื้อ H. influenza type B (HIB) : ให้เมื่อเด็กมีอายุ 2 เดือน / 4 เดือน / 6 เดือน และกระตุ้นอีกครั้งในช่วงอายุ 12-15 เดือน
• วัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบเอ : ให้ได้เมื่อเด็กมีอายุตั้งแต่ 1 ขวบขึ้นไป จำนวน 2 ครั้ง ห่างกัน 6 เดือนถึง 1 ปี
• วัคซีนป้องกันโรคสุกใส : ให้ได้เมื่อเด็กมีอายุตั้งแต่ 1 ขวบขึ้นไป และอาจให้กระตุ้นอีกครั้งเมื่อเด็กมีอายุ 4-6 ขวบ
• วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ : ให้ได้เมื่อเด็กมีอายุตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป
• วัคซีน IPD ป้องกันโรคจากเชื้อ Streptococcus pneumoniae : ให้ได้เมื่อเด็กมีอายุ 2 เดือน / 4 เดือน / 6 เดือน และกระตุ้นเมื่ออายุ 1 ขวบ
• วัคซีนป้องกันไวรัสโรตาที่ทำให้เด็กท้องร่วงรุนแรง : เป็นวัคซีนแบบหยอดทางปาก ให้ 2-3 ครั้ง เมื่อลูกมีอายุ 2 เดือน / 4 เดือน / 6 เดือน

3. วัคซีนรวมเข็ม

เป็นวัคซีนที่รวมวัคซีนหลายชนิดที่ฉีดในช่วงเดียวกันมาไว้ในเข็มเดียวกัน ข้อดีของวัคซีนรวมเข็ม คือ ช่วยให้เจ้าตัวน้อยไม่ต้องเจ็บตัวหลายครั้ง และทำให้คุณพ่อคุณแม่ประหยัดเวลาในการพาลูกมารับวัคซีนบ่อยๆ เพราะฉีดหนึ่งครั้งสามารถใช้แทนวัคซีนหลายเข็มได้เลย หากต้องการให้ลูกได้รับวัคซีนในกลุ่มนี้ คุณพ่อคุณแม่ต้องเป็นผู้ออกค่าใช้จ่ายเอง โดยในปัจจุบันวัคซีนรวมเข็ม มี 2 ชนิดคือ วัคซีนรวม 5 โรค และวัคซีนรวม 6 โรค ซึ่งประกอบด้วย

• วัคซีนป้องกันโรคคอตีบ
• วัคซีนป้องกันโรคไอกรน
• วัคซีนป้องกันโรคบาดทะยัก
• วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอ
• วัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อฮิบ
• (วัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบบี – มีในวัคซีนรวม 6 โรค)

วัคซีนทั้งหมดที่กล่าวมา ล้วนเป็นวัคซีนที่มีประสิทธิภาพสูง สามารถป้องกันโรคหรือลดความรุนแรงของโรคได้ มีผลข้างเคียงต่ำและไม่รุนแรง กุมารแพทย์จึงแนะนำให้เด็กทุกคนได้รับวัคซีนให้ครบเพื่อประโยชน์แก่ตัวเด็ก รวมถึงลดปัญหาการระบาดในครอบครัว ในโรงเรียน และในชุมชน หากลูกน้อยยังไม่ได้รับวัคซีนดังที่กล่าวมานี้ คุณพ่อคุณแม่สามารถปรึกษากุมารแพทย์เพื่อขอรับวัคซีนเพิ่มเติมได้ นอกจากนี้ ในทุกๆ ปี สมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย จะมีการอัพเดทตารางการให้วัคซีนในเด็กไทย ที่เว็บไซต์ www.pidst.net ซึ่งคุณพ่อคุณแม่สามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมด้วยตัวเอง ควบคู่ไปกับขอคำแนะนำจากคุณหมอได้เลยค่ะ

ขอขอบคุณข้อมูลจาก http://www.thaigcd.ddc.moph.go.th , http://www.bumrungrad.com และ http://www.mamaexpert.com